Praktijkrichtlijn brandveilige staalconstructies met sprinklers op komst

Op initiatief van de Technische Commissie Brandveiligheid van Bouwen met Staal en NOVB hebben DMGR en Efectis het concept-rapport geproduceerd waarmee de keuze van een sprinklerinstallatie in de projectpraktijk op uniforme wijze kan worden beloond met een reductie van de brandwerendheidseis voor de stalen (hoofd)draagconstructie. Publicatie van het definitieve rapport en de hierop gebaseerde richtlijn vindt plaats na afronding van overleg over de inhoudelijke afstemming met Brandweer Nederland.

Een (hoofd)draagconstructie van een gebouw moet voldoen aan de eisen voor constructieve sterkte bij brand volgens het Bouwbesluit. Maar reductie van deze prestatie-eisen ligt in de rede bij toepassing van een brandveiligheidsconcept met sprinklers, zónder afbreuk te doen aan het veiligheidsniveau.

Immers, een sprinklerinstallatie zorgt voor snelle detectie van de brand en blust de brand direct óf houdt de brandomvang in elk geval beperkt. Hierdoor wordt branduitbreiding voorkomen. Bovendien houdt de sprinklerinstallatie de brandtemperatuur in de ruimte laag. Hierdoor blijft de thermische belasting op de draagconstructie in en om de brandruimte gering. De constructie behoudt de vereiste brandwerendheid zonder aanvullende brandveiligheidsmaatregelen.

In geval van een staalconstructie is het dan mogelijk te besparen op de dimensionering van de constructiedelen en daarmee op het staalgebruik óf op (de dikte van) de brandwerende coating, plaat of mortel. Dat zijn interessante, budgetvriendelijke opties voor ontwerpers en opdrachtgevers.

In een bouwproject mét sprinklers zou de constructieve brandwerendheidseis best omlaag kunnen, want het brandveiligheidsniveau blijft gewoon gegarandeerd. Maar hoe geef je die eisenreductie nu handen en voeten in het project?

Het antwoord klonk op 27 mei jl. tijdens het seminar Sprinklers bij Troned in Enschede: binnenkort is er de Praktijkrichtlijn brandveilige staalconstructies met sprinklers. Deze richtlijn bevat een rekenmethode met veiligheidsfactoren die de ontwerper of adviseur in acht heldere stappen meevoert van de basiseisen in het Bouwbesluit voor de gegeven functie naar de benodigde brandwerendheidseis voor de draagconstructie. De acht rekenfasen zijn in het schema hieronder benoemd.

De gereduceerde brandwerendheidseis voor de draagconstructie volgt uit de formule:

BoB_conred = (BoB – R_sprinkler – Rq_perm) * aantal minuten brandwerendheid

waarin:

BoBconred = brandwerendheid draagconstructie op basis van (uitsluitend) de reductiefactoren;
BoB = veiligheidsfactor van prestatie-eis in Bouwbesluit zonder reductie;
R_sprinkler = reductie op veiligheidsfactor door sprinkler;
Rqperm = reductie op veiligheidsfactor door lage permanente vuurbelasting.

Daarna wordt de gereduceerde brandwerendheidseis nog getoetst aan de minimumwaarden voor de ontruimingstijd en de WBDBO van brandscheidingen. Met deze toetsing wordt ook rekening gehouden bij het veilig doorzoeken van een gebouw door de brandweer.

De praktijkrichtlijn is bestemd voor nieuwbouw (volgens het huidige Bouwbesluit 2012) met stalen draagconstructies, waarbij de gevolgen van eventueel bezwijken van de constructie beperkt blijven. Het gaat dan om gebouwen die vallen in de gevolgklasse CC1 of CC2 van NEN-EN 1990. Meestal behoort een gebouw tot een van deze klassen.  CC3-gebouwen zoals grote openbare gebouwen, hoogbouw boven 70 m, concertzalen, concertzalen, tribunes en forse expo-ruimten vallen buiten het toepassingsgebied van de praktijkrichtlijn. Hier is maatwerk gevraagd, omdat de consequenties van het bezwijken van de constructie verstrekkend en ingrijpend kunnen zijn.

De praktijkrichtlijn is samengesteld door DGMR en Efectis, onder auspiciën van de Technische Commissie Brandveiligheid van Bouwen met Staal en NOVB (Nederlandse Organisatie voor Brandveiligheid). De definitieve versie van de richtlijn volgt nadat de werkgroep het concept tot in detail heeft besproken met Brandweer Nederland. In elk geval heeft de brandweer wel oren naar de richtlijn, zo viel te beluisteren tijdens het sprinklerseminar: met één eenduidig, landelijk model hoeven de verschillende regio’s niet steeds zelf het wiel uit te vinden.

• Tijdens het seminar Sprinklers van 27 mei jl. gaf Ronald Oldegarm van DGMR een nadere toelichting op de praktijkrichtlijn. Zijn presentatie, compleet met enkele toepassingsvoorbeelden, is hier gratis te downloaden.
• Foto’s: Stadhuis Almelo (architectenbureau Kraaijvanger•, © Kraaijvanger•), bedrijfsgebouw met zelfbedieningswinkel Hanos, Delft (Habeon Architecten, © Heembouw), winkel-/kantoorgebouw Prénatal, Amersfoort (De Waal Architecten, © De Waal/CBRE/Transore).