Brandwerend bespuiten

^{Kantoorgebouw AFAS (AFAS Experience Center), Leusden (Just Architects, Pieters Bouwtechniek, Buiting Staalbouw, © Jaro van Meerten).}

Het bespuiten van de staalconstructie kan een brandwerendheid van 30 tot en met 120 minuten opleveren.

Bespuiten is een methode voor het profielvolgend bekleden van (de onderdelen van) een staalskelet. De methode is geschikt voor niet-zichtwerk, zoals liggers boven een plafond, en bij constructiedelen met ingewikkelde verbindingsdetails, zoals bij vakwerken. Het bespuitingsmateriaal is mineraalvezel met een relatief gering eigen gewicht (minder dan 250 kg/m³) of het zwaardere vermiculiet
(meer dan 450 kg/m³). In het algemeen zijn deze (asbestvrije) materialen zonder voorafgaand stralen en een primer op het staal aan te brengen.

Foto: Reppel.

Tijdens het spuiten kunnen afval en stof ontstaan. Om ‘over-spray’ te beperken, is afplakken of afschermen aanbevolen.

Behalve bij voorgevormde beschermingssystemen, dient de bekledingsdikte tijdens het bespuiten te worden gemeten.
Sommige systemen lenen zich niet voor gebruik in de buitenlucht of in een vochtige omgeving. Andere systemen bieden tevens bescherming tegen corrosie.

Na bespuiting is de bobbelige oppervlaktestructuur nog met de hand af te vlakken. Voor het aanzicht is aan het bespuitingsmateriaal een kleurstof toe te voegen.

Diktebepaling
De benodigde dikte hangt af van de profielfactor, de geëiste brandwerendheid en de kritieke temperatuur. De meest economische dikte is te bepalen met behulp van de constructeur, aan de hand van de door hem berekende kritieke temperatuur. Ook kan hiervoor gebruik worden gemaakt van de tool BRAWESTAMAT.

Besparen door integreren Besparen op bekledingen (oppervlakten, dikten en daarmee kosten) kan door te kiezen voor bouwkundige integratie, zoals opname van kolommen in het binnenspouwblad en integratie van liggers in de vloer. Kolom en ligger worden dan slechts aan een zijde aan brand blootgesteld. De brandwerendheid van zo'n constructiedeel is meestal al 30 minuten en is met een minimale bekleding (bijvoorbeeld 10 mm spuitmateriaal) te verhogen naar 90 of 120 minuten. Bovendien is de applicatie gemakkelijker dan bij drie- of vierzijdig bekleden.

Warm aanbevolen Ontwerpen eisen oplossingen – intro Dimensioneren 4a. Kritieke staaltemperatuur van kolommen 5a. Kritieke staaltemperatuur van geïntegreerde liggers Regelgeving NEN-EN 1993-1-2 Eurocode 3. Ontwerp en berekening van staalconstructies. Deel 1-2. Algemene regels. Ontwerp en berekening van constructies bij brand, 2011 + C2, 2011 en Nationale Bijlage, 2015 NEN-EN 13381-4:2013 Beproevingsmethoden voor de bepaling van de bijdrage aan brandwerendheid van draagconstructieonderdelen - Deel 4: Passieve bescherming aangebracht op stalen constructiedelen, 2013 Tools BRAWESTAMAT (Excel-tool voor laagdikteberekening brandwerende plaat, -spuitmortel en -verf) Brandwerende platen/mortel (On-line tool voor keuze brandwerende plaat- en mortelproducten) Publicaties Fire (Eurocode 3), boek, Bouwen met Staal, 2021 Veilige waarden voor de kritieke staaltemperatuur bij ontwerp en aanbesteding (rapport, Bouwen met Staal, april 2015) Bedrijven Brandwerende materialen, applicateurs en producenten – spuitmateriaal