Wakker Dier bezorgt over groeiend aantal megastallen
1 mei 2019
Tussen 2010 en 2017 is het aantal megastallen in Nederland met 76 procent toegenomen, van 456 in 2010 tot 801 in 2017. Dat stelt Wakker Dier op grond van recente onderzoekscijfers van Wageningen University & Research. De dierenrechtenorganisatie is ernstig bezorgd over de groei: ‘Megastallen verhogen de risico’s op ziekten én op brand, temeer omdat veel stallen niet zijn uitgerust met bijvoorbeeld een sprinklerinstallatie. Dat treft ontzettend veel dieren’, stelt Anne Hilhorst van Wakker Dier.
De toename zit ‘m volgens Wakker Dier vooral in de melkkoe-megastallen. Dit type stal is tussen 2010 en 2017 in aantal meer dan verdubbeld: van 197 tot 439 in 2017. Een stal is een megastal als er meer dan 7.500 vleesvarkens, 1.200 fokvarkens,120.000 leghennen, 220.000 vleeskuikens, 250 melkkoeien, 2.500 vleeskalveren of 1.500 geiten in leven. Per jaar zitten in totaal zo’n 75 miljoen dieren in megastallen. Volgens Wakker Dier maken geiten, moedervarkens en legkippen de grootste kans om in een megastal terecht te komen.
De afgelopen tien jaar stierven in totaal 1,5 miljoen dieren bij een stalbrand, waarvan bijna 122.000 vorig jaar. Kortsluiting en (onderhouds)werkzaamheden in de stal zijn volgens Brandweer Nederland de meest voorkomende oorzaken van stalbrand, beide zo’n 15 procent. Tien procent ontstaat door blikseminslag en 10 procent door broei. Vaak blijft de oorzaak onbekend. Bij stalbranden kan het vuur zo vernietigend zijn, dat de oorzaak niet meer te achterhalen is.
Wakker Dier wil dat de overheid de megastal verbiedt, vanwege de risico’s maar ook ‘door de focus op steeds lagere kosten, waardoor het dierenwelzijn steeds meer in gedrang komt. In megastallen is nauwelijks ruimte voor bijvoorbeeld stro of natuurlijk gedrag’, vindt Hilhorst van Wakker Dier.
Sinds 2014 moeten megastallen voldoen aan strengere milieu- en veiligheidseisen. Zo dienen luchtwassers te zijn geïnstalleerd die schadelijke stoffen zoals ammoniak uit de lucht in de stallen halen. Elektrische apparaten moeten in aparte ruimten zijn ondergebracht. Ook is dikwijls brandcompartimentering verplicht om de uitbreiding van brand te voorkomen of zoveel mogelijk te verhinderen.
Met NEN 6060 en 6079 is vast te stellen of een groot compartiment van een ‘lichte industriefunctie voor het bedrijfsmatig houden van dieren’ voldoet aan de functionele eisen in het Bouwbesluit 2012 als het gaat om het voorkomen van branduitbreiding. Hiertoe is vorig jaar aan beide norm een aparte bijlage voor veestallen toegevoegd.
De normen zijn van toepassing op compartimenten die groter zijn dan het Bouwbesluit 2012 strikt genomen toestaat: 1.000 m2 of meer óf, in geval van industriefuncties, 2.500 m2 of meer. Daarbij wordt een beroep gedaan op het gelijkwaardigheidsbeginsel in het Bouwbesluit (artikel 1.3). NEN 6060 is bestemd voor zowel nieuwe als bestaande stallen. NEN 6079 is uitsluitend toepasbaar bij nieuwbouw.