Lessen uit Arnhemse flatbrand: brandveiligheidsregels voor meubilair, toezicht op vluchtwegen
24 september 2021
Als het gaat om voorschriften op het gebied van de brandveiligheid van meubilair, gedraagt Nederland zich als het slechtste jongetje van de Europese klas. In nagenoeg alle Europese landen gelden eisen voor de brandveiligheid van meubels, Nederland kent er geen. De Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) vindt dat ons land snel orde op zaken moet stellen.
Op jaarbasis overlijden in ons land zo’n tien personen bij woningbranden als gevolg van brandgevaarlijk meubilair. En het aantal gewonden ligt elk jaar zo rond de honderd. ‘De brandweer heeft er al vaker op gewezen en wij sluiten ons hier sterk bij aan. De Nederlandse overheid moet eisen stellen aan brandvertraging bij meubilair en matrassen. Dat spaart echt levens’, stelt OVV-voorzitter Jeroen Dijsselbloem naar aanleiding van de presentatie van het rapport van onderzoek naar de fatale brand in een galerijflat aan het Gelderseplein in Arnhem in de nieuwjaarsnacht van 2020. Bij de brand kwamen twee mensen om het leven.
In de flat ontstond brand doordat vuurwerk belandde in een bankstel dat, tegen de regels in, in de entreehal stond. Het bankstel was gevuld met licht ontvlambaar kunststofschuim. Het bankstel vatte razendsnel vlam, in korte tijd ontwikkelde zich een hevige brand. Hierbij ontstond veel giftige rook die zich snel verspreidde. De vader en zoon van een jong gezin dat tijdens de brand vastzat in de lift, kwamen door verstikking om het leven. De andere twee gezinsleden raakten zwaargewond.
‘Kunststofschuim is het standaard vulmiddel voor banken. In dit geval was licht consumentenvuurwerk al voldoende om de brand tot ontwikkeling te brengen’, stelt Dijsselbloem vast. Vlamvertragers kunnen volgens de OVV meubels brandveiliger maken. Minpunt is wel dat het gebruik schadelijk kan zijn voor gezondheid en milieu. ‘Er zijn tegenwoordig ook minder schadelijke vlamvertragers beschikbaar en er komen innovatieve oplossingen op de markt om meubels en matrassen brandveiliger te maken’, aldus de OVV.
Naast de brandrisico’s van meubilair brengt het OVV-onderzoeksrapport nog een ander belangrijk verbeterpunt van de brandveiligheid in woongebouwen onder de aandacht: de vluchtroute. Zoals veel andere appartementengebouwen bood het flatgebouw in Arnhem slechts één vluchtweg en juist daar woedde de brand. Bovendien werd de vluchtweg geblokkeerd door het bankstel in de entreehal. Daarom is het obstakelvrij en brandveilig houden van deze enige vluchtroute van levensbelang, stelt de onderzoeksraad. Gebouweigenaren zijn hiervoor verantwoordelijk, zij moeten meer doen om deze verantwoordelijkheid waar te maken. Ook gemeenten dienen hierop actief toezicht te houden.
De minister van Binnenlandse Zaken wordt dan ook aanbevolen te zorgen voor beter toezicht op brandveiligheid van woongebouwen. De minister van Medische Zorg en Sport krijgt het advies om wet- en regelgeving in het leven te roepen om meubels en matrassen brandveiliger te maken. Eind van het jaar gaat de raad na wat de overheid met de aanbevelingen heeft gedaan.
